আমেৰিকান জীৱনধাৰা - ৪

সম্বোধন

আমেৰিকান সকল তেওঁলোকৰ কথা বতৰা আৰু আচৰণৰ ক্ষেত্ৰত যদিও বেছ সংয্মী আৰু অতিশয় শিষ্টাচাৰী, এটা কথাত আচৰিত লাগে যে নিজৰ মাক-দেউতাক বা পৰিয়ালৰ জ্যেষ্ঠ দুই-এজনৰ বাহিৰে সকলোকে তেওঁলোকে নাম ধৰি মাতে | আমাৰ দেশৰ দৰে সকলোৰে বাবে বেলেগ-বেলেগ সম্বোধনতো ব্যৱ্হাৰ নকৰেই, আনকি অফিচ-কাছাৰীতো নিজৰ উৰ্দ্ধতন কৰ্তৃপক্ষৰ বেলিকাও চাৰ সম্বোধন নকৰে, নাম ধৰিয়েই মাতে | পোনপ্ৰথমে এই ক্ষেত্ৰত মোৰ অলপ অসুবিধাই হৈছিল, কাৰণ আগেয়ে ই-মেইলৰ যোগেদি ডঃ মাইকেল মেকক্লিলেণ্ডৰ সৈতে যোগাযোগ কৰোঁতে তেওঁক চাৰ সম্বোধন কৰিছিলো; কিন্তু ইয়াত আহি পোৱাৰ পাছ্ত প্ৰথমবাৰ লগ পাওঁতেই তেওঁ মোক নাম ধৰি মাতিবলৈ ক’লে | অভ্যাস কৰোঁতে কেইদিনমান লাগিল | কিন্তু যেতিয়া দেখিলো আমাৰ প্ৰতিষ্ঠানৰ আটাইতকৈ কনিষ্ঠ তাৰ্কীৰ নেফিছে নামৰ ছোৱালী জনীৰ পৰা আৰম্ভ কৰি টেক্‌নিচিয়ান, ৰিচেপ্‌চনিষ্ট আদি সকলোৱে তেওঁক নাম ধৰিয়েই মাতে, লাহে-লাহে সকলো সহজ হৈ গ’ল |

সাজ-পোছাক

ব্ৰিটিছ্সকলৰ সৈতে আমেৰিকান সকলৰ এটা অন্যতম পাৰ্থক্য হ’ল তেওঁলোকৰ সাজ-পাৰ | আমেৰিকান সকল এই ক্ষেত্ৰত অতি অনানুষ্ঠানিক বা কেজুৱেল (casual) | আজিলৈকে যোৱা চাৰিটা মাহ্ত ম‍ই আমাৰ প্ৰতিষ্ঠানৰ কাকোৱেই চুট-টাই পৰিধান কৰা দেখা নাই, যদিওবা কেইবাটাও আনুষ্ঠানিক কাৰ্য্যসূচী ইতিমধ্যে পাৰ হৈ গৈছে | প্ৰায়ভাগ মানুহেই সাধাৰণ সাজ-পোছাক পিন্ধে | তেওঁলোকে কেৱল নিজৰ পছন্দ আৰু আৰামকহে প্ৰাধান্য দিয়ে | কেলিফৰ্ণিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰায়বিলাক ল’ৰা-ছোৱালীয়েই দেখিছো চুটি পেন্ট বা স্কাৰ্ট পৰিধান কৰি ক্লাছলৈ যায় | কাপোৰ-কানিৰ ক্ষেত্ৰত বহুতকে আনকি জধলা বুলি ক’লেও অত্যুক্তি কৰা নহয় | সৰহভাগ পুৰুষ-মহিলাই জিন্‌চৰ পেন্ট পিন্ধে; লগত পিন্ধে সাধাৰণ এটা টি-চাৰ্ট (T-shirt) | আমাৰ প্ৰতিষ্ঠানৰে দুজনমান বিজ্ঞানীয়ে অফিচলৈকো জিন্‌চৰ হাফ-পেন্ট এটা পিন্ধিয়েই আহে | বতৰ ঠাণ্ডা হ’লে সকলোৱে সাধাৰণতে টুপীৰে সৈতে থকা একোটা হলৌ-মলৌ জেকেট পৰিধান কৰে | উচ্চ পদবীত কৰ্মৰত পুৰুষ একোজনে এনে পোছাকো পিন্ধা দেখিছো, যিটো আমাৰ তাত পিন্ধিলে হয়তো সকলোৱে হাঁহিলেহেঁতেন | কিন্তু ইয়াত কোনেও কাৰো ব্যক্তিগত স্বাধীনতাত হস্তক্ষেপ নকৰে | হঁহাৰতো প্ৰশ্ন‍ই নুঠে ! দিনটোৰ যিকোনো সময়তে, বিশেষকৈ পুৱা-গধূলি ৰাস্তাত খালি গাৰে চুটি হাফ-পেন্ট এটা পিন্ধি চাইকেল চলাই বা দৌৰি ফুৰা যিকোনো বয়সৰ পুৰুষ দেখা পোৱাটো একেবাৰে নিত্য-নৈমিত্তিক কথা |

কাপোৰ ইস্ত্ৰি কৰি পিন্ধাৰো অভ্যাস কাৰোৱেই নাই বুলিব পাৰি | পোন প্ৰথমে ম‍ই মোৰ কাপোৰ-কানিবোৰ শনি বা দেওবাৰে ধোৱাৰ পাছ্ত মোৰ ভাড়াঘৰৰ মালিকৰ পৰা তেওঁলোকৰ ইস্ত্ৰিটো লৈ ইস্ত্ৰি কৰিছিলো আৰু একেদিনাই সেইটো ঘূৰাই দিছিলো | কিন্তু তেওঁলোকে ইস্ত্ৰিটো  মোৰ লগতে ৰাখিবলৈ ক’লে, কিয়নো তেওঁলোকে বোলে কোনোদিনেই ইয়াক ব্যৱহাৰ নকৰে | ম‍ই লক্ষ্য কৰি দেখিলো যে ইয়াত প্ৰায়বিলাক মানুহেই ইস্ত্ৰি নকৰাকৈয়ে কাপোৰ পিন্ধে, লাগিলে সি জপৰা হৈয়ে থাকক ! গতিকে আজিকালি ময়ো সেই পথকে অনুসৰণ কৰোঁ | ইয়ালৈ আহোঁতে মোৰ লগত চুট-টাই এযোৰো লৈ আহিছিলো - ভাবিছিলো কেতিয়াবা কোনো আনুষ্ঠানিক কাৰ্য্যসূচীত অংশ লোৱাৰ সময়ত প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে | কিন্তু আজিলৈকে এদিনো ব্যৱ্হাৰ কৰিব লগীয়া হোৱা নাই | বোধকৰোঁ আগলৈও নহ’ব !